ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಅಸಮತೋಲನವು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಕೂದಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಗಳು ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು, ಇದು ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಂಡ್ರೋಜೆನಿಕ್ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು
ಟೆಸ್ಟೋಸ್ಟೆರಾನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನ ಡೈಹೈಡ್ರೊಟೆಸ್ಟೊಸ್ಟೆರಾನ್ (ಡಿಎಚ್ಟಿ) ನಂತಹ ಆಂಡ್ರೊಜೆನ್ಗಳು ಕೂದಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಡಿಎಚ್ ಟಿ ಕೂದಲಿನ ಕಿರುಚೀಲಗಳಿಗೆ (ಫಾಲಿಕಲ್ )ಅಂಟುತ್ತವೆ.ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವು ಕುಗ್ಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಇದು ಆಂಡ್ರೊಜೆನಿಕ್ ಅಲೋಪೆಸಿಯಾ ಅಥವಾ ಪುರುಷ / ಸ್ತ್ರೀ ಬೋಳುತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಥೈರಾಯ್ಡ್ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು
ಥೈರಾಯ್ಡ್ ಗ್ರಂಥಿಯು ಚಯಾಪಚಯ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಹೈಪೋಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್ (ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಥೈರಾಯ್ಡ್) ಅಥವಾ ಹೈಪರ್ ಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್ (ಅತಿಯಾದ ಥೈರಾಯ್ಡ್) ನಂತಹ ಅಸಮತೋಲನವಿದ್ದಾಗ, ಕೂದಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಹೈಪೋಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್ನೊಂದಿಗೆ, ಕೂದಲು ತೆಳ್ಳಗಾಗಬಹುದು, ಒಣಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಒಡೆಯಬಹುದು, ಆದರೆ ಹೈಪರ್ ಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್ ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಈಸ್ಟ್ರೊಜೆನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ, ಋತುಬಂಧ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಈಸ್ಟ್ರೊಜೆನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿನ ಏರಿಳಿತಗಳು ಕೂದಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿದ ಈಸ್ಟ್ರೊಜೆನ್ ಮಟ್ಟಗಳು ಕೂದಲಿನ ಚಕ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ದಪ್ಪ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಕೂದಲು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆರಿಗೆಯ ನಂತರ ಅಥವಾ ಋತುಬಂಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹಾರ್ಮೋನ್ ಮಟ್ಟವು ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು.
ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡದ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು
ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಒತ್ತಡವು ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಒತ್ತಡ-ಸಂಬಂಧಿತ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಅತಿಯಾದ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿದ ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ ಮಟ್ಟವು ಕೂದಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಚಕ್ರವನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೂದಲಿನ ಕಿರುಚೀಲಗಳನ್ನು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತಕ್ಕಿಂತ (ಅನಾಜೆನ್) ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಹಂತಕ್ಕೆ (ಟೆಲೋಜೆನ್) ತಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಟೆಲೋಜೆನ್ ಎಫ್ಲುವಿಯಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಅಸಮತೋಲನವು ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದಾದರೂ, ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ, ವಯಸ್ಸು, ಪೌಷ್ಠಿಕಾಂಶದ ಕೊರತೆಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಅಂಶಗಳು ಸಹ ಇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ.